Surygrahan Updates – सूर्यग्रहण २०२५: १२२ वर्षांनंतरचा दुर्मीळ योग, भारतात सूतक लागू नाही
२१ सप्टेंबर २०२५ रोजी वर्षातील शेवटचं सूर्यग्रहण (Surygrahan) होणार आहे, आणि हे ग्रहण खगोलशास्त्र तसेच ज्योतिषशास्त्राच्या दृष्टीने अत्यंत दुर्मीळ आणि महत्त्वपूर्ण मानलं जात आहे. हे ग्रहण रात्री ११:०० वाजता सुरू होईल आणि २२ सप्टेंबरच्या रात्री ३:२३ वाजता संपेल, म्हणजेच एकूण कालावधी सुमारे ४ तास २३ मिनिटांचा असेल. जरी भारतात हे ग्रहण दृश्य नसलं, तरी त्याचा प्रभाव धार्मिक आणि मानसिक पातळीवर जाणवण्याची शक्यता आहे.
विशेष म्हणजे हे सूर्यग्रहण (Surygrahan) कन्या राशीत लागणार असून, ज्योतिषीय दृष्टिकोनातून हे एक अत्यंत दुर्मीळ योग आहे. १२२ वर्षांनंतर प्रथमच सूर्य, चंद्र आणि बुध हे तीन ग्रह एकाच राशीत — कन्या राशीत — एकत्र आले आहेत, ज्यामुळे त्रिग्रही योग तयार झाला आहे. अशा प्रकारचा योग अत्यंत शक्तिशाली मानला जातो आणि त्याचा परिणाम केवळ वैयक्तिक जीवनावरच नाही, तर राजकीय घडामोडी, सामाजिक बदल, आणि आर्थिक चक्रांवरही होऊ शकतो, असं अनेक ज्योतिष तज्ज्ञांचं मत आहे.
या ग्रहणाचा प्रभाव विशेषतः उत्तर फाल्गुनी नक्षत्र, शनि-सूर्य समसप्तक योग, आणि पितृ पक्षाच्या समारोपाशी जोडला जातो. त्यामुळे अनेक श्रद्धाळू व्यक्ती या दिवशी मंत्रजप, दानधर्म, आणि स्नान-शुद्धीकरण यासारख्या धार्मिक क्रियाकलापांमध्ये सहभागी होतात. काही ठिकाणी ग्रहणाच्या आधी आणि नंतर गंगाजल शिंपडणं, तुळशीची पूजा, आणि गाईला अन्न देणं हे शुभ मानलं जातं. या खगोलीय घटनेचा परिणाम मानसिक आरोग्यावरही होऊ शकतो. काही लोकांना या काळात अस्वस्थता, दडपण, किंवा भावनिक अस्थिरता जाणवते. त्यामुळे या काळात ध्यान, श्वसन साधना, आणि सकारात्मक विचारांचा सराव करणे उपयुक्त ठरते.
सूर्यग्रहण २०२५ हे केवळ एक खगोलीय घटना नाही, तर ते विज्ञान, श्रद्धा आणि संस्कृती यांचा संगम आहे — जिथे आकाशात घडणाऱ्या बदलांचा प्रभाव पृथ्वीवरील जीवनावर जाणवतो. हे ग्रहण भारतात दृश्य नसल्यामुळे सूतक काल लागू होत नाही, पण त्याचा ज्योतिषीय आणि आध्यात्मिक प्रभाव नाकारता येत नाही. त्यामुळे या दिवशी संयम, श्रद्धा आणि शुद्धतेचा स्वीकार करून आपण नवचैतन्याने दिवस सुरू करू शकतो.
सूर्यग्रहण २०२५: कधी, कुठे आणि कसे?
२१ सप्टेंबर २०२५ रोजी वर्षातील शेवटचे सूर्यग्रहण (Surygrahan) होणार आहे. हे ग्रहण रात्री अकरा वाजता सुरू होईल आणि २२ सप्टेंबरच्या रात्री तीन वाजून तेवीस मिनिटांनी संपेल. एकूण कालावधी सुमारे चार तास तेवीस मिनिटांचा असेल. हे सूर्यग्रहण कन्या राशीत लागणार आहे आणि ज्योतिषशास्त्राच्या दृष्टिकोनातून ते अत्यंत महत्त्वाचे मानले जाते. विशेष म्हणजे एकशे बावीस वर्षांनंतर प्रथमच सूर्य, चंद्र आणि बुध हे तीन ग्रह एकाच राशीत, कन्या राशीत, एकत्र आले आहेत. त्यामुळे या ग्रहणाचा प्रभाव धार्मिक, राजकीय आणि सामाजिक स्तरावर जाणवण्याची शक्यता आहे.
भारतात सूर्यग्रहण दिसणार का?
या ग्रहणाची वेळ भारतात रात्रीची असल्यामुळे भारतात हे सूर्यग्रहण (Surygrahan) दिसणार नाही. सूर्यास्तानंतर ग्रहण सुरू होत असल्यामुळे भारतीय आकाशात हे दृश्य दिसणार नाही. त्यामुळे सूतक काल भारतात लागू होत नाही. ग्रहण ऑस्ट्रेलिया, न्यूजीलंड, फिजी, नॉरफॉक द्वीप, आणि दक्षिण पॅसिफिक परिसरात स्पष्टपणे दिसणार आहे. विशेषतः क्राइस्टचर्च, ऑकलंड, वेलिंग्टन या शहरांमध्ये लोकांना आंशिक सूर्यग्रहण पाहता येईल.
सूतक काल: भारतात लागू नाही, पण नियम काय?
हिंदू धर्मात ग्रहणाच्या (Surygrahan) आधी सूतक काल मानला जातो, जो अत्यंत पवित्र आणि शुद्धतेचा काळ मानला जातो. सूतक म्हणजे ग्रहणाच्या प्रभावामुळे निर्माण होणारा अशुद्धतेचा कालखंड, ज्यामध्ये धार्मिक कार्य, देवपूजा, अन्न शिजवणं, आणि खाणं-पिणं यावर बंदी असते. विशेषतः मंदिरांमध्ये पूजाअर्चा थांबवली जाते, देवतांच्या मूर्ती झाकल्या जातात, आणि वातावरणात एक प्रकारची शांतता आणि संयम पाळला जातो. सूतक काल गर्भवती महिलांसाठी अधिक संवेदनशील मानला जातो, कारण या काळात नकारात्मक ऊर्जा वाढते, असं धार्मिक ग्रंथांमध्ये सांगितलं जातं.
पण २१ सप्टेंबर २०२५ रोजी होणाऱ्या सूर्यग्रहणाची (Surygrahan) दृश्यता भारतात नसल्यामुळे, धार्मिक दृष्टिकोनातून सूतक काल भारतात लागू होत नाही. त्यामुळे मंदिर खुले राहतील, पूजाअर्चा नियमितपणे होईल, आणि अन्न शिजवण्यावर कोणतीही बंदी नाही. मात्र, श्रद्धाळू व्यक्तींनी ग्रहणाच्या आध्यात्मिक परिणामांचा विचार करून मंत्रजप, ध्यान, आणि स्नान-शुद्धीकरण यासारख्या उपायांचा अवलंब करावा, असा सल्ला अनेक धर्मगुरू देतात.
तथापि, ज्या देशांमध्ये हे सूर्यग्रहण प्रत्यक्ष दिसणार आहे — जसे की ऑस्ट्रेलिया, न्यूजीलंड, फिजी आणि दक्षिण पॅसिफिक परिसर — तिथे सूतक काल पूर्णपणे लागू होतो. त्या ठिकाणी मंदिर बंद ठेवले जातात, गर्भवती महिलांनी घराबाहेर पडणं टाळावं, धारदार वस्तू वापरणं निषिद्ध मानलं जातं, आणि अन्न शिजवणंही वर्ज्य असतं. धार्मिक दृष्टिकोनातून या काळात नकारात्मक ऊर्जा वाढते, म्हणूनच सूतक काळात संयम, शुद्धता आणि आत्मनियंत्रण यांचा विशेष आग्रह धरला जातो. या पार्श्वभूमीवर, जरी भारतात सूतक काल लागू होत नसलं, तरी ग्रहणाच्या दिवशी मानसिक आणि आध्यात्मिक शुद्धतेसाठी काही नियम पाळणं हे श्रद्धेचा भाग मानलं जातं. हे नियम केवळ परंपरेचे नाहीत, तर ते आत्मशुद्धी, नैतिकता, आणि सकारात्मक ऊर्जा प्राप्त करण्याचा मार्गही ठरतो.